Thánh Tích Ông Hoàng Bảy Bảo Hà

Ông Hoàng Bảy còn có tên khác thường gọi là Ông Hoàng Bảy Bảo Hà, thuộc hàng vị thứ 7 trong Thập vị Quan Hoàng thuộc hệ thống thần linh Tứ Phủ. Hằng năm, cứ vào dịp tháng 7 (âm lịch) là vùng đất Bảo Hà, Lào Cai lại đông nghịt khách tứ phương về đền thờ ông để chiêm bái, cầu cúng.

Sự tích về Ông Hoàng Bảy Bảo Hà

Ông Hoàng Bảy là ai và lịch sử ông Hoàng Bảy như thế nào vẫn là câu chuyện có nhiều tranh luận với dị bản được lưu truyền. Theo những tài liệu lịch sử đáng tin cậy thì ông là con của Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình. Theo lệnh Vua Cha, ông giáng xuống trần gian vào cuối thời Lê, trở thành người con trai thứ Bảy trong dòng họ nhà Nguyễn.

Khi giặc phương Bắc tràn vào nước ta xâm lược tại địa phận phủ Quy Hóa (nay là Yên Bái và Lào Cai) thì tình hình trong nước cũng đang rất hỗn loạn. Vị danh tướng thứ Bảy nhà họ Nguyễn được nhà vua cử đi đánh giặc. Ông đã giải phóng và xây dựng vùng Bảo Hà thành khu cứ địa lớn để lập thành các thổ ty và luyện tập quân sĩ. Khi lực lượng đã lớn mạnh, ông cho tập hợp quân tiến đánh đuổi giặc tại Lào Cai và giải phóng các châu thuộc phủ Quy Hóa.

Sau đó, giặc Trung lại tiếp tục tràn qua nước ta qua biên giới phía Bắc nước ta để cướp bóc, đốt phá. Được lệnh của vua, ông cầm quân đánh giặc dọc theo bờ sông Hồng, trấn giữ vùng biên ải đất Bảo Hà, Lào Cai. Đồng thời ông cũng chiêu dụ các thổ hào, thổ ty, mời người Dao, người Thổ lên khai điền lập ấp. Vùng đất Bảo Hà lập tức trở thành một căn cứ quân sự vững chắc nơi biên giới Tổ Quốc.

Tuy nhiên sau này, trong một trận đánh, ông đã bị giặc bắt và tra khảo dã man. Tướng Nguyễn Hoàng Bảy nhất quyết không chịu khuất phục dưới tay giặc nên đã bị chúng sát hại rồi ném xuống sông. Di quan ông trôi theo dòng sông Hồng đến vùng đất Bảo Hà, Lào Cai thì dừng lại. Nhân dân an táng và lập đền thờ mang tên Bảo Hà để tưởng nhớ công ơn của Ngài. Ông Hoàng Bảy được các triều vua và nhân dân phong danh là “Thần Vệ Quốc”.

Xem thêm: Thánh tích hoàng tám bát nùng

Dấu hiệu nhận biết căn Ông Hoàng Bảy ?

Sau khi hiển linh, Quan Ông Hoàng Bảy không những nổi tiếng về giỏi binh võ mà Ông còn rất phong lưu. Khi thanh nhàn Ông thường ngả bàn đèn, ngồi chơi tổ tôm, xóc đĩa,…vì vậy nên rất nhiều người cho rằng ông là vị thánh nghiện thuốc, nghiện cờ bạc, lan truyền những thông tin sai lệch làm hạ thấp hình ảnh cao đẹp của ông.

Giải thích cho việc này là để thu phục các thổ hào, tù trưởng đoàn kết lại gần với nhau, Ông Hoàng Bảy đã chủ động hòa mình vào cuộc sống của họ như uống rượu, đánh bạc, hút thuốc phiện,… Đây cũng là cách tiếp cận và chiêu dụ họ từ nhân tâm chứ không phải ép buộc bằng biện pháp quân sự.  Sau này, ông cũng chỉ giá ngự về đánh đàn, chơi tổ tôm vào những khi thanh nhàn như một thú vui giải trí chứ không hề nghiện ngập như thông tin lan truyền. Ngài vẫn luôn là vị tướng có tài và cũng luôn răn dạy nhân dân phải tu tâm, dưỡng đức về sau.

Do đó, mọi người cũng quan niệm rằng, những người có căn Ông Hoàng Bảy có đặc điểm rất rõ là tính cách hào hoa phong nhã, hào sảng. Bên cạnh đó, họ cũng có duyên sớm giác ngộ tâm linh, lấy đức độ người, khéo cầm kỳ thi họa, khéo động lòng trắc ẩn, coi tiền danh phù du, xả thân trượng nghĩa….

Đền thờ Ông Hoàng Bảy Bảo Hà

Năm 1977, đền Bảo Hà được nhà nước chứng nhận là di tích lịch sử quốc gia. Ngôi đền tọa tại chân đồi Cấm thuộc xã Bảo Hà, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai. Nơi đây nằm cách thành phố Lào Cai khoảng 60km và cách ga xe lửa Bảo Hà 900m, hiện đã được trùng tu, sửa chữa lại để thuận tiện cho du khách hành hương. Phong cảnh nơi đây vô cùng thơ mộng và bình yên, rừng núi bao quanh thoáng mát vô cùng. Với địa thế đối diện với dòng sông Hồng, lưng tựa vào núi, ngôi đền Bảo Hà được cho là mang phong thái ung dung đĩnh đạc của Quan Hoàng Bảy. Ngôi đền là di sản có sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc văn hóa truyền thống với quan cảnh thiên nhiên vĩ đại.

Vào ngày 17/7 âm lịch hàng năm là ngày tiệc của Ông Hoàng Bảy, du khách thập phương lại nô nức sắm sửa đồ lễ dâng ông để cầu tài lộc, may mắn và bình an.

Lộ trình di chuyển đến đền Bảo Hà bằng phương tiện công cộng: Từ bến xe Mỹ Đình tại Hà Nội, bạn có thể bắt được xe khách đến thẳng Đền Bảo Hà hoặc gọi thêm hotline đặt xe theo yêu cầu với giá vé dao động 180.000 đến 200.000đ/người. Thời gian di chuyển dự kiến khoảng 4h. Hoặc bạn cũng có thể di chuyển bằng tàu chặng Ga Hà Nội – Lào Cai để xuống bến xe lửa Bảo Hà cách đền khoảng gần 1km. Thời gian di chuyển dự kiến là khoảng 6h.

Lộ trình di chuyển đến đền ông Hoàng Bảy bằng phương tiện cá nhân: Lộ trình di chuyển đến đền Bảo Hà bằng ô tô riêng – thời gian di chuyển dự kiến là khoảng 3h30: Cầu Nhật Tân rẽ vào QL2A – ĐCT131(các biển báo dành cho Thái Nguyên) – ĐCT05 (Phí cầu đường) – QL279(phí cầu đường) –  Đền Bảo Hà.

Dâng lễ Ông Hoàng Bảy Bảo Hà cần lưu ý điều gì

Đền Bảo Hà là nơi tổ chức các lễ hội nổi tiếng sau: Lễ Thượng Nguyên (15 tháng Giêng), lễ tiệc Quan Tuần Tranh (25/5), lễ ông Hoàng Bảy (17/7). Tại mỗi ngày lễ này, các con hương từ thập phương đều sắm sửa đồ lễ vật phẩm đầy đủ để dâng cúng các vị thánh thần. Bạn có thể chuẩn bị lễ mặn hoặc lễ chay tùy tâm nhưng khi dâng lễ Quan Hoàng Bảy cần lưu ý một số điều sau:

Đồ lễ của Ông Hoàng Bảy mang sắc xanh lam hoặc tím chàm, đây cũng là màu áo Ông Hoàng Bảy vận khi về ngự đồng. Điều này sẽ thể hiện tấm lòng thành tâm, thành kính của con hương tới Ông Hoàng Bảy, mọi mong cầu sẽ được Ông chứng giám.

Ông Hoàng Bảy là vị thần hay chấm lính bắt đồng cũng như hay về ngự đồng nhất trong hệ thống Thập Vị Ông Hoàng. Khi ngự về đồng, ông vận áo tím chàm hoặc xanh làm, đầu đội khăn xếp thắt lét lam, cài chiếc kim lệch màu ngọc, trên tay cầm đôi hèo. Lúc ngự đồng, ông về tấu hương, khai hoang, cưỡi ngựa đi chấm đồng. Nếu chấm được ai, ông sẽ thảy cây hèo vào người đó. Cùng về ngự với ông khi đó là Ngài ngự đồng. Ngài là một trong tứ vị Khâm sai, sẽ ngự tọa phán truyền và ban phát lộc tài cho người dâng lễ. Không sử dụng thuốc phiện để hầu ghế Ông mà chỉ cần dâng 3 tuần trà ô long và thuốc lá khi Ông về ngự.

Xem thêm: Hoàng mười nghệ an

Bản văn chầu Ông Hoàng Bảy Bảo Hà

Bản 1

Gió nam thoảng đưa hương bay ngào ngạt

Bóng ác tà đã gác non tây

Trăng in mặt nước vơi đầy

Bảo Hà có tích xưa nay còn truyền

Quan Hoàng Bảy trần miền Băc địa

Hợp binh hùng lục thuỷ Thao Giang

Quân cơ mưu lược luận bàn

Doang trung thường có hai hoàng vào ra

Quan Hoàng Bẩy Bảo Hà chính vị

Cùng tướng công đệ nhị Hoàng Hai

Can qua dâu bể biến dời

Anh hùng xưa đã ra người cung tiên

Nhớ công đức lập đền phụng sự

Thổ, Mán, Nùng tiên nữ dâng hoa

Thú vui điếu khách bàn trà

Phong lưu thuốc cống Bảo Hà dâng ông

Hoàng hoa tửu khăn hồng gối xếp

Ngự tính tình phong nguyệt hoạ ca

Nhắn ai lên đất Bảo Hà

Nếm mùi phong nguyệt ấy là thần tiên

Cõi Bắc địa còn truyền cổ tích

Quan Bảo Hà thực đích trung quân

Sinh thời làm tướng trung thần

Tấc lòng yêu nước thương dân hãy còn

Dẫu bể cạn non mòn cũng quyết

Thử ra tài cho biết oai danh

Bao phen lẫm liệt tung hoành

Định an xã tắc đề binh cõi ngoài

Đất Lào Cai là nơi dụng võ

Quyết ra tay đội ngũ tiến công

Biên cương súng nổ đùng đùng

Sa trường sương núi máu sông chẳng nề

Đem quân về Thất Khê phòng thủ

Đền Bảo Hà lạc thú huê viên

Mãn tuần chiếu hạc hồi thiên

Tấm thân thoát lánh nghiệp duyên cõi trần

Bỗng một trận sầu vân ám kết

Hiện chân hình dạo Bắc hết Nam

Vui cùng nước biếc trăng ngàn

Tốt tươi quả lạ trăng vàng đìu hiu

Độ dân xã ngày Nghiêu tháng Thuấn

Cõi Việt Nam Bắc trấn oai danh

Từ bi cải dữ làm lành

Chọn ngươi nữ tú nam thanh chấm đồng

Kẻ xuôi ngược dưới sông trên bộ

Ai khẩn cầu tế độ thì qua

Hoàng về trắc giáng điện toà

Hộ trì đệ tử vinh hoa thọ trường.

Bản 2

Ai lên Trái Hút Bảo Hà

Đền thờ ông Bảy ấy là cảnh tiên

Trước cửa đền thiên nhiên tạo dựng

Núi xếp tâng vách đứng cheo leo

Suối trong uốn lượn qua đèo

Sông sâu nước chảy thác reo quanh đồi

Đất Lao Cai chung linh dục tú

Huyện Bảo Yên mọi thú mọi xinh

Quan Bảy Hoàng tối tú anh linh

Sử xanh ghi chép lưu danh muôn đời

Khắp muôn nơi ơn nhờ đức cả

Vâng mệnh trời giáng hạ trần gian

Quan Hoàng vâng lệnh thiên nhan

Bách tiên chư tướng tiễn Hoàng xuất cung

Năm Cảnh Hưng hậu Lê lưu tích

Giặc Bắc phương đạo nghịch bất dung

Quan Bảy Hoàng đội lệnh tiên phong

Khởi binh dẹp loạn lên công hàng đầu

Vùng Quy Hóa ai hầu dễ biết

Châu Văn Bàn lập địa thành sơn

Gió mưa trăm trận chẳng sờn

Mưu cao kế hiểm biết hơn liệu đường

Gương trung chính cương thường hiếu nghĩa

Định thiên cơ trận địa chẳng sai

Thất nguyệt,chính nhật,nhật lai

Điện minh phụng bệ long ngai hiển thần

Nổi một trận phong vân gió thét

Mới hiển thần khắp hết đâu đâu

Bốn phương nam bắc khẩn cầu

Bảo Hà thắng tích nhiệm mầu còn ghi

Quan Hoàng Bảy độ trì ban phước

Thượng đẳng thần đã được sắc phong

Quyền cai tam phủ công đồng

Quyền Hoàng cai quản thanh đồng bốn phương

Khi nhàn hạ bàn đèn điếu thuốc

Chén rượu quỳnh càng chuốc càng say

Trà sen trà cúc thơm bay

Ô Long tiên tửu vơi đầy đầy vơi

Nay đệ tử văn mời giáng hạ

Thỉnh đức Hoàng xa giá ngự lên

Hoàng về trắc giáng bản đền

Khuông phù đệ tử thiên niên thọ trường.

Bản 3

Thơ(ngâm trước khi chuốc trà ngự thuốc…)

Khi vui hiến tửu nhậm trà

Ô long nha phiến yên hà rất sang

Diên tẩu thiết nhĩ đồng đen

Khay tầm hổ phách lạng nguyên vàng mười

Đầu xe bít ngọc tam khôi

Tiêm vàng móc bạc có chuôi bằng ngà

Khay tầm giát những vàng hoa

Chụp đèn ngọc thạch in hoa tứ bình

Hộp trầu ông khảm tứ linh

Bên trong long phượng đua tranh đôi đầu

Thuốc răm chính cống bên tàu

Mười hai tiên nữ tiêm hầu Hoàng xơi

Khói bay ngát bốn phương trời

Hút dăm ba điếu ngự vui thanh nhàn

Cô dâng nghiên mực bằng vàng

Cô dâng bút ngọc Quan Hoàng đề thơ

Thơ phú trong văn ông Bảy

phú:

Trần ai tri kỷ

Khách tài tình hồ dễ mấy ai hay

Cõi nhân sinh ba vạn sáu ngàn ngày

Say cũng luỵ không say thời cũng tục

Khoảng trời đất dọc ngang ngang dọc

Nợ tang bồng vay trả trả vay

Trái càn khôn hun đúc vững bền tay

Kho vô tận không xoay mà vẫn đủ

Giáo trăm trận xông pha ngoài huyệt hổ

Khách tài tình còn nợ thú phong lưu

Bóng hoa đăng soi tỏ mặt anh hào

Dẫu khanh tướng cũng siêu siêu mùi thế vị

Ai đã biết trần ai tri kỉ

Có hay lòng tráng sĩ lúc đêm xuân

Sáo vi vu gió đục mây vần

Cho bõ lúc tang bồng non với nước

Gió xuân thổi hương bay ngào ngạt

Vẳng cung đàn khúc hát gợi hồn xuân

Tài tình hỡi khách thi nhân

Vậy có thơ rằng:

Trù hoạch quân cơ tạm đắc nhàn

Nung gan thành sắt luyện tiên đan

Vi vu sáo trúc trời mây khói

Kỳ cục thâu canh đất nổi hoàng

Tuệ nhật sáng soi lòng dũng kiệt

Cương thường nặng gánh dạ sắt son

Ấy mùi phong nguyệt là thế thế

Giục ả phù dung Cuốc gọi hồn

Nẩy kiều:

Đượm mùi phong nguyệt nước non non

Đê mê quốc tuý quốc hồn xưa nay

Phù dung hồn hiện đau đây

Dường như ngọn cỏ cành cây la đà

Hay còn đắm nguyệt say hoa

Mau ra tiêm thuốc pha trà Quan Hoàng Bảy xơi

Ông bảy là:

Con Vua Thượng Đế Đức Vua cha

Giáng tại sơn lâm trấn Bảo Hà

Diện mạo hồng hào tươi vẻ ngọc

Dung nghi tươi tốt khác nào hoa

Khi vui cung kiếm khi đàn hát

Nhã thú nhã yên lúc ẩm trà

Say thơ say phú say câu hát

Say nợ tang bồng tỉnh lại say

Say tình non nước câu kim cổ

Say với non sông chuyện tháng ngày

Khách trần hồ dễ ai hay

Tang bồng hồ thỉ hẹn ngày vinh hoa

Tuyết trắng trăng trong ,hoa thơm gió mát

Mượn cung đàn câu hát,diễn hồn thơ

Man mác không gian ,hương đưa khói toả

Chí tang bồng muôn ngả khắp mọi nơi

Trong vũ trụ rộng không thế giới

Giấc mơ màng cõi ấy bồng lai

Cảnh u nhàn tùng cúc trúc mai

Nơi tĩnh mịch thú riêng người biết thú

Nâng chén rượu ngâm câu thơ cổ

Phải chăng hồn Lý, Đỗ còn đây

Rượu bồ đào,nhấp cạn chưa say

Trà long tỉnh ,hương bay thoang thoảng

Hát nhịp một:

Nhắn ai lên đất Bảo Hà

Nếm mùi phong nguyệt đó là cảnh tiên (Xáng u xáng u lưu phàn)

Hỏi rằng mói gặp đào nguyên

Yên hà mới gặp cảnh tiên nơi phàm trần (Xáng u xáng u lưu phàn)

Cỏ cây hoa lá tần ngần

Hoa đào năm ngoái mười phần kém xa (Xáng u xáng u lưu phàn)

Phàm trần phút gặp người tiên

Lạ thay Lưu,Nguyễn cũng duyên tình cờ (Xáng u xáng u lưu phàn)

Cung trăng ai hẹn bao giờ

Vì đường đi hái thuốc tình cờ gặp tiên (Xáng u xáng u lưu phàn)

Lâng lâng rũ sạch ba nghìn

Một ngày đệ tử cũng duyên nợ nhiều (Xáng u xáng u lưu phàn)

Giang tay mở khoá động đào

Rẽ mây cho tỏ lối vào Bảo Hà Sơn (Xáng u xáng u lưu phàn)

Non xanh ai đúc nên bầu

Trần gian ai dễ được hầu mà theo (Xáng u xáng u lưu phàn)

Xanh xanh toà đá phủ rêu

Ai người có phúc được theo Ông Bảy Bảo Hà (Xáng u xáng u lưu phàn)

Thập nhị tiên nàng văn

Lệnh sai thập nhị tiên nàng

Cô nào việc ấy sửa sang ra hầu

Cô Cả pha nước trà tàu

Sơn lâm vừa ý gật đầu ban khen

Cô Đôi dâng bộ khay đèn

Xe ngà tẩu sứ móc tiêm nạm vàng

Cô Ba dâng hộp thuốc ngang

Thế là vừa ý ông Hoàng sơn lâm

Cô Tư đốt đỉnh nhang trầm

Ngọn đèn khêu tỏ tay cầm móc tiêm

Cô Năm dâng hộp bánh nguyên

Kẹo lạc thuốc cống, cảnh tiên ai bì

Cô Sáu tính nết nhu mì

Dâng con tuấn mã, Hoàng đi chấm đồng

Cô Bảy nảy khúc đàn thông

Miệng ca tay múa năm cung nõn nà

Cô Tám dâng chiếc lược ngà

Hai tay chải chuốt thật là khéo thay

Cô Chín yểu điệu ai tày

Ngày ngày dâng một đôi giày hầu ông

Cô Mười thắt đáy lưng ong

Canh ba giờ tí lồng đèn bước ra

Cô Mười Một quạt nước pha trà

Ấm tiên bình ngọc,tay ngà dâng lên

Cô Mười Hai múa lượn sênh tiền

Mười hai tố nữ đôi bên rõ ràng về trắc giáng bản đền

Khuông phù đệ tử thiên niên thọ trường

Văn đánh bài tổ tôm

Cảnh thanh nhàn Ông về giá ngự

Ngự về Đồng ông dự hội Tổ tôm

Màn loan chắn gió Đông nồm

Tiên Rồng bóng quế chiều hôm đánh bài.

Bóng ông hoàng khoan thai cách điệu,

Sập Công đồng trải chiếu Long vân.

Hương xông tỏa ngát xa gần

Giang tay châu báu kim ngân xoay bài.

Tiên Tứ cố Tam khôi Nhất Kính.

Tứ Thập Hồng, Bạch định, chi chi.

Tôm, lèo bạch thủ gà ly

Bí Tứ xuyên lục, nước gò Hoàng cũng chơi

Thất Văn đen xạm đen xì

Cùng cây tam sách cho vào đĩa tô

Hồi đầu bạch thủ ù chi

Hai lèo, tám đỏ lại thêm cửa trì.

Các cô mừng rỡ hò reo .

Hồi sau thông Bạch định, cả Chì cả tôm.

Nhắn ai lên tới chợ Cầu Nôm.

Hỏi chàng Cửu vạn chiều hôm đợi chờ.

Sông sâu nước chẩy lững lờ.

Cửu Vạn, Bát Sách còn chờ Chi Chi

Lúc thanh nhàn còn gì thú vị

Chơi ván bài so trí thấp cao

Ông Hoàng còn thú thanh tao

Bộ bài một trăm hai mươi nước các cô trao cho Hoàng

Tay tiên bắt các tiên nàng

Tam vạn tam sách có chàng thất văn

Ông cho hưởng lộc làm ăn

Buôn may bán tốt quanh năm lộc tài

Hồi sau chéo cánh xoay bài.

Xuống hai dịch một ai nào dám chơi

Trước Điện Tiên mua vui vào hội.

Dâng đào tiên đỏ ối điểm tâm.

Xoay bài chuyển nhạc bát âm.

Đàn thông nhạc vũ hòa cùng phụng minh

Lên Thiên đình vui cùng Tiên nữ.

Về Trần gian phụng sự uy linh.

Thần thông biến hóa hiện hình.

Độ cho Đệ tử hiển vinh đời đời.

Lệnh truyền điếu ống đồi mồi

Thuôc lào Vĩnh Bảo hút chơi vài tuần

Khói thơm tỏa khắp xa gần

Hương bay ngào ngạt hương xuân trẻ già

Kêu ròn tựa thể pháo hoa

Thuốc lào Tiên Lãng gần xa tiếng đồn

Đượm mùi phong nguyệt nước non

Đê mê quốc túy quốc hồn xưa nay

Đố ai hút thuốc không say

Ông hoàng hút thuốc khói bay rợp trời

Hoa thơm quả ngọt tốt tươi

Lộc ban già trẻ mọi người bình an

Mấy khi giá ngự trần phàm

Văn hay tiền hết hoàng ban khăn hồng

Lệnh truyền xa giá hồi cung

Ghế đem tiền chuộc khăn hồng dâng lên

Văn đánh bài Tam Cúc

Cuộc cờ xoá xoá bày bày

Ván bài tam cúc xưa nay tức cười

Được thua ván kết mà thôi

Khi suy tướng sĩ cũng đi đời nhà ma

Khi bình địa, lúc phong ba

Hiếu trung giữ tốt ấy là tài danh

Pháo kia nổi hiệu lôi oanh

Tốt không bảo vệ giữ mình được sao

Người nay đợi lệnh Thiên tào

Giữ xe pháo mã điều vào giáp công

Tốt đều mở hội xung phong

Bắc cầu sĩ tượng xe hồng tiến ra

Xưa nay việc nước việc nhà

Giữ bền sĩ tốt ấy là thành công

Văn chơi xóc đĩa

Đĩa vàng bát ngọc bày ra

Bạn tiên trải chiếu bày ra tức thì

Phàm tâm tả hữu hồ kỳ

Ông Bảy ngồi xóc đĩa bốn bề xôn xao

Tiếng tiền trong đĩa rào rào

Ông Bảy bán chẵn ghế nào dám cân

May ai có phúc có phần

Mở ra một sấc mười phân vẹn mười

Một quan giam lại thành hai

Ván sau gấp bốn hoàng thắng hoài như không

Trần gian khát nước tứ tung

Bảo nhau đánh lẻ khắp trong một bàn

Tiền tiền bạc bạc dư muôn

Biết dâu đen đỏ thiệt hơn thế nào

Cơn đen như gió thổi ào

Năm canh hoàng trút cả vào trần gian

Những toan xe giá về ngàn

Vẳng nghe tiếng hát quan hoàng lại ngự vui.